دنيا جو پهريون پروگرامر

ليڊي ايڊا اگسٽا لوليس، جنهن کي عام طور تي ايڊا لاوَليس (Ada Lovelace) جي نالي سان سڃاتو ويندو آهي، هڪ انگريزي رياضي دان ۽ ليکڪا هئي، ۽ کيس پهريون ڪمپيوٽر پروگرامر سمجهيو ويندو آهي. هوءَ 10 ڊسمبر 1815ع تي لنڊن ۾ پيدا ٿي، ۽ هوءَ مشهور شاعر لارڊ بائرن جي ڌيءَ هئي. ايڊا لاوَليس پنهنجي والد کان ادب ۽ فن جو ورثو ته حاصل ڪيو، پر سندس دلچسپي ۽ قابليت سائنس ۽ رياضيات ۾ هئي. ايڊا لاوَليس، چارلس بيبيج جي انجڻ "اينالائيٽيڪل انجڻ" تي ڪم ڪندي پهريون الڳورٿم لکيو، جيڪو ڪمپيوٽر جي ذريعي عمل ڪري سگهجي. هن بيبيج جي مشين جي صلاحيتن کي اڳڪٿي ڪيو ۽ اهڙي طرح هن وقت کان اڳ ۾ ئي ڪمپيوٽر پروگرامنگ جي بنيادي اصولن تي ڪم ڪيو. ايڊا لاوَليس جو ڪم ان وقت جي لحاظ کان ڏاڍو جديد هو ۽ ان ۾ ڪمپيوٽنگ مشينن جي مستقبل جي اهميت بابت بصيرت شامل هئي. 1852ع ۾، صرف 36 ورهين جي عمر ۾، هوءَ ڪينسر سبب وفات ڪري وئي. ايڊا لاوَليس کي هاڻي ٽيڪنالاجي جي ميدان ۾ هڪ انقلابي شخصيت طور ياد ڪيو وڃي ٿو، ۽ ان جي ورثي کي "ايڊا لاوَليس ڊي" جي صورت ۾ منايو وڃي ٿو.